تکنیکهای جراحی
امروزه تمام اعمال جراحی چاقی به روش لاپاراسکوپی قابل انجام است. درمان جراحی چاقی به دنبال در دسترس قرار گرفتن اعمال جراحی لاپاراسکوپیک متحول شده و به درمان اصلی و پایه چاقی morbid در جهان بدل شده است.
روش انجام کار:
پس از انجام آزمایشات و برسیهای لازم قبل از عمل طبق صلاحدید پزشک معالج بیمار به اتاق عمل منتقل شده و تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد. ابتدا از طریق یک برش کوچک گاز CO2 به داخل شکم وارد میشود تا فضای لازم برای کار فراهم شود سپس از همین سوراخ دوربین کوچک مخصوص لاپاراسکوپ به داخل شکم فرستاده شده و سپس از طریق چند سوراخ کوچک دیگر عمل جراحی به انجام میرسد.
۱ – لاپاراسکوپیک گاستریک بندینگ:
در این روش با قرار دادن حلقه(band) قابل تنظیم به دور قسمت فوقانی معده حجم معده تا بیش از ۹۵% کاهش یافته و باعث کاهش اشتها – احساس سیری زودرس و طولانیتر شدن زمان هضم غذا در نتیجه عدم احساس گرسنگی میشود. این روش با لاپاراسکوپ (جراحی بسته) انجام میگیرد و درآن برش و برداشت معده صورت نگرفته و رودههای بیمار دست نخورده باقیمیماند این روش در بین روشهای جراحی چاقی خطرات کم خطرتر و ایمن بوده واحتمال عوارض اختلال در جذب مواد معدنی- ویتامینها و عناصر اصلی غذایی میباشد در نتیجه مشکلاتی نظیر اسهال – ریزش مو – خشکی و پوسته ریزی تنه و صورت – کدر شدن پوست – دل درد و دل پیچه کمتر ایجاد خواهد شد. اما کاهش وزن در آن کندتر و کمتر بوده و با احتمال عود بیشتر همراه است. در این روش از آنجا که حجم معده کاهش مییابد و تخلیه معده نیز به کندی صورت میگیرد سیری زودرس با مصرف مقدار کمی غذا ایجاد میشود. باند معده دارای یک مخزن کوچک میباشد که در زیر پوست تعبیه شده و با تزریق مایع داخل آن تنگتر شده و با تخلیه آن مسیر ورود غذا گشاد تر میشود. بررسی رادیولوژیک در طی مراحل بعد از عمل ممکن است ضروری باشد.
باند معده به دلایل زیر ممکن است نیازمند عمل مجدد و خارج کردن باشد:
عوارض جدی نظیر ورود بانی به داخل معده–یا به در خواست خود بیمار
باند معده باعث کاهش وزن در حدود ۴۰ تا ۶۰% اضافه وز در عرض یکسال می شود و در صورت خارج نمودن باند معمولا برگشت و اضافه وزن اتفاق می افتد.
عوارض باند:
عوارض پورت : پورت ممکن است دچار چرخش یا عفونت شود یا درد در محل پورت وجود داشته باشد.
عوارض مکانیکی باند : نظیر استفراغهای مکرر ممکن است بعد از عمل حتی پس از گذشت چند سال رخ دهد.
نفوذ باند به داخل معده : عارضه ای جدی است و با استفراغهای مکرر حتی عدم امکان غذا خوردن بروز می کند و نیازمند خارج کردن باند و انجام روشهای دیگر جراحی چاقی می باشد.
عوارض مر بوط به مری : نظیر ریفلاکس – ازوفاژیت و اختلالات حرکتی مری
ملاحظات:
دارو ها: جهت جلوگیری از گیر کردن قرص در معده توصیه می شود که قرصها خورد شده سپس مصرف شود. منعی برای مصرف کپسولها وجود ندارد.
استفراغ : استفراغ پس از عمل به دلایل مختلفی می تواند ایجاد شود. استفراغ در شش هفته اول پس از عمل معمولا ناشی ازتند غذا خوردن یا به اندازه کافی نجویدن کامل آن میباشد. تغییر عادات غذایی باعث بهبود آن میشود. استفراغ دیرس پس از عمل ممکن است ناشی از سفت کردن زیاد باند باشد در صورتی که بیمار غذا را به آرامی مصرف میکند و خوب میجود ولی درد داشته و باز استفراغ میکند ممکن است ناشی از سفتی زیاد باند باشد که نیازمند اندکی شل کردن آن باشد. در صورتی که استفراغ علی رغم تمام تمهیدات فوق الذکر بهبود نیابد ممکن است ناشی از نفوذ باند به داخل معده باشد که به نوبه خود عارضه ای خطرناک است لذا در چنین شرایطی حتماً با پزشک خود مشورت نمایید.
انتظارات ما از شما:
ما از شما انتظار داریم که برای خود یک برنامه منظم و منسجم ورزشی(حداقل سه بار در هفته) داشته و رژیم غذایی خود را بصورت دقیق رعایت نمایید(شامل سه الی پنج وعده غذایی پر پروتئین و کم چربی بدون اسنک یا میان وعده و خوداری از مصرف نوشابههای گازدار و شیرین و موادی که به راحتی از باند عبور می کند نظیر بستنی). اکیدا از ریزهخواری (انواع مغز وآجیل) بپرهیزید. شما ممکن است نیازمند جندین جلسه برای تنظیم باند (معمولا چهار تا شش جلسه طی سال اول ) باشید. هدف ما رسیدن به کاهش وزن در حدود نیم تا یک کیلو گرم در هفته میباشد.
۲- لاپاراسکوپیک اسلیو گاسترکتومی
این روش جزء اعمال محدود کننده طبقه بندی میشود و در آن ۳/۲ معده برداشته میشود و معده بصورت یک لوله باریک باقی میماند که غذا به سرعت از آن عبور کرده و وارد روده میشود و از آنجا که حجم زیادی از سلولهای تولیدکننده هورمون اشتها ( گارلین) برداشته میشود اشتها بصورت مؤثری کاهش مییابد. این روش باعث اختلال در هضم و جذب غذا نشده و در نتیجه فاقد عوارض کمبود ویتامینها و مواد غذایی لازم میباشد. اسلیو گاسترکتومی گاهاً به عنوان عمل مرحله اول قبل از بای پس در بیماران بسیار چاق در نظر گرفته میشود و از آنجا که نتایج دراز مدت خوبی داشته و نسبت به بای پس کم عارضهتر میباشد روز به روز محبوبیت بیشتری مییابد.۴۵ – ۶۵% اضافه وزن در عرض دو سال (۲۵ -۳۵ کیلو گرم) کاهش مییابد.
۳- گاستریک بای پس
این روش ترکیبی از اعمال محدود کننده و سؤجذبی می باشد. در این روش نه تنها حجم معده تا حد یک فنجان کاهش می یابد قسمتی از روده نیز از سیستم جذبی خارج شده و در نتیجه جذب غذا نیز کاهش می یابد. در این روش بیمار۷۰ – ۷۵% (۳۵ تا ۴۰ کیلو گرم) اضافه وزن را خود از دست می دهد و درمیان انواع روشهای جراحی با کمترین میزان عود(اضافه وزن مجدد) همراه است.